Valpreventie is cruciaal, vooral voor oudere volwassenen die een hoog risico lopen op ernstig letsel. Een val wordt gedefinieerd als een gebeurtenis die ertoe leidt dat een persoon per ongeluk op de grond, vloer of een ander lager niveau terechtkomt. Wereldwijd vinden er jaarlijks ongeveer 37,3 miljoen valpartijen plaats die ernstig genoeg zijn om medische zorg nodig te hebben.
Vallen en letsel door vallen zijn een veel voorkomend en ernstig probleem voor ouderen. Mensen van 65 jaar en ouder lopen het grootste risico om te vallen: 30% van de mensen ouder dan 65 en 50% van de mensen ouder dan 80 vallen minstens één keer per jaar.
Een val kan niet alleen op zichzelf letsel veroorzaken, maar de kans op langetermijngevolgen voor de gezondheid en het welzijn neemt toe als het gepaard gaat met een vertraagd herstel of een lange val.
Er is bewijs dat dit leidt tot verminderd zelfvertrouwen, meer angst en de ontwikkeling van het angstsyndroom na een val als onderdeel van de valcyclus. Dit leidt tot levenskeuzes die de mobiliteit verminderen, waardoor het risico toeneemt. Elke strategie ter vermindering van het valrisico moet daarom zowel valpreventie als tijdige interventie na een val omvatten.
Er zijn een aantal benaderingen die kunnen worden toegepast om het risico op vallen te verminderen, met name educatie, revalidatie, aanpassing en compensatie. Deze benaderingen worden zelden afzonderlijk toegepast en kunnen elkaar aanvullen tot een compleet interventiepakket dat zowel het risico beperkt als de betrokkenheid bij zinvolle en doelgerichte activiteiten maximaliseert.
Hulpmiddelen, zoals mobiliteitshulpmiddelen, worden over het algemeen gebruikt om een vastgestelde behoefte of risico te compenseren, maar kunnen op hun beurt deel uitmaken van een revalidatieaanpak.
Praktijkstudie: het gebruik van een rollator voor iemand met een geïdentificeerd risico op vallen
De persoon heeft een verminderde mobiliteit door een combinatie van artritis, spieratrofie, verminderde inspanningstolerantie, vermoeidheid en een aantal evenwichtsstoornissen, zowel statisch (als hij stilstaat) als dynamisch (als hij beweegt).
Ze zijn ouder dan 75 jaar en zijn het afgelopen jaar twee keer gevallen, met lichte lichamelijke verwondingen tot gevolg. De valpartijen hebben echter een grote impact gehad op het zelfvertrouwen van de persoon, met als gevolg dat ze zich terugtrokken uit sociale activiteiten omdat ze bang waren dat ze nog meer zouden vallen.
De persoon woont in een woning met 2 verdiepingen en een traplift. De omgeving is beoordeeld op risico’s en er zijn aanbevelingen gedaan om vallen verder te beperken, zoals vloerbedekking, verlichting, temperatuurregeling en het gebruik van meubilair.
Voorheen waren ze erg betrokken bij lokale amateursportteams en genoten ze van bezigheden zoals sportwedstrijden kijken in het weekend, een goede vriend ontmoeten in de plaatselijke pub en vrijwilligerswerk doen in de kerk die op een korte busreis afstand ligt. Al deze activiteiten zijn gestopt, tenzij ze gesteund worden door familie die voor vervoer zorgt en een rolstoel gebruikt voor de korte afstand naar een locatie.
De valpartijen deden zich voor bij het gebruik van een wandelstok, die ze al enige tijd buitenshuis gebruikten, maar thuis gebruikten ze meubilair om te stabiliseren wanneer dat nodig was.
Het verstrekken van een rollator hielp bij valpreventie en risicobeheersing omdat:
- De bredere basis van ondersteuning die een stabiele rollator bood, hielp bij het beheren van een verminderd evenwicht.
- De wielen vergemakkelijkten het manoeuvreren zonder te hoeven tillen en maximaliseerden daardoor het energieverbruik.
- De zitting met kussens stelde de persoon in staat om veilig uit te rusten waar en wanneer hij maar wilde, waardoor de angst voor veiligheid afnam.
- Dankzij de remmen had de persoon het gevoel dat hij volledige controle had over zijn ondersteuning, zonder bang te hoeven zijn dat hij ‘van hem weg zou lopen’ of meer snelheid zou maken.
- De rollator is zowel een hulpmiddel voor binnen als buiten, dus het is niet nodig om meer hulpmiddelen te wisselen of op te bergen of om aan twee apparaten te wennen.
De rollator wordt in dit geval in eerste instantie gebruikt als een hulpmiddel ter compensatie, maar wordt een cruciaal onderdeel van het revalidatieplan om te re-integreren in zinvolle sociale activiteiten. De grotere mobiliteit en betrokkenheid die de rollator mogelijk maakt, vergroot het gebruik van belangrijke spiergroepen en verbetert de kracht en oefentolerantie.
Dit heeft een positieve invloed op de cyclus na de val, met minder angst en verdere betrokkenheid, waardoor een positieve cyclus ontstaat die onafhankelijkheid, gezondheid en welzijn bevordert.
Adam Ferry, The OT Service